Zaburzenia integracji sensorycznej mogą przybierać różne formy i manifestować się w sposób, który może być trudny do zidentyfikowania dla osób niezaznajomionych z tematem. Dlatego dzisiaj chciałbym poruszyć temat 6 nieoczywistych objawów zaburzeń integracji sensorycznej, które mogą występować u dzieci.
Zaburzenia integracji sensorycznej, czyli co?
Zaburzenia integracji sensorycznej to kompleksowy problem dotyczący przetwarzania informacji sensorycznych przez mózg. Dzieci z tym właśnie problemem mają trudności z efektywnym łączeniem informacji zmysłowych, co może prowadzić do problemów w codziennych czynnościach i funkcjonowaniu.
Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej mogą mieć różnorodne symptomy, takie jak nadwrażliwość na bodźce sensoryczne (np. dźwięki, dotyk, światło), niedowrażliwość na pewne bodźce lub nawet poszukiwanie nadmiernych stymulacji sensorycznych. Mogą również mieć trudności w regulacji emocji, zachowaniu oraz koordynacji ruchowej.
Ważne jest, aby zauważyć wcześnie objawy zaburzeń integracji sensorycznej u dziecka i skonsultować się z terapeutą zajmującym się integracją sensoryczną. Terapeuta pomoże zidentyfikować konkretne trudności dziecka oraz zaplanować odpowiednie interwencje terapeutyczne, które pomogą mu w lepszym funkcjonowaniu.
Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko może mieć zaburzenia integracji sensorycznej, zwróć uwagę na jego reakcje na bodźce zmysłowe, sposób radzenia sobie w nowych sytuacjach oraz ogólną jakość jego funkcjonowania. Niebagatelne znaczenie ma również obserwacja dziecka w różnych kontekstach – w domu, szkole czy placówce terapeutycznej.
Wspieranie dziecka z zaburzeniami integracji sensorycznej wymaga współpracy wielu specjalistów, takich jak terapeuci zajmujący się integracją sensoryczną, psycholodzy, pedagodzy oraz lekarze. Dzięki odpowiedniej interwencji i wsparciu, dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej mogą osiągnąć postępy i poprawić jakość swojego życia. Warto więc zwracać uwagę na ewentualne trudności i szukać pomocy dla swojego dziecka jak najszybciej.
Nieoczywiste objawy zaburzeń integracji sensorycznej
1. Obgryzanie kredek lub paznokci
Obgryzanie kredek lub paznokci to jedno z objawów zaburzeń integracji sensorycznej, które może być obserwowane u dzieci. Takie zachowanie jest jednym z mechanizmów regulacyjnych, które niektóre dzieci stosują w celu zmniejszenia napięcia i stresu. Dzieje się tak dlatego, że działanie obgryzania dostarcza im pewnego rodzaju stymulacji sensorycznej, która może pomóc w zrelaksowaniu się i zregulowaniu emocji. Niestety, obgryzanie kredek czy paznokci może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji, takich jak uszkodzenie skóry, infekcje, ból czy nawet deformacje paznokci.
Kolejnym powodem może być problem związany z integracją sensoryczną, a dokładnie czuciem głębokim. Dziecko w ten sposób może dostymulowywać się oralnie. Dlatego ważna jest konsultacja ze specjalistą. Możesz też zakupić gryzak logopedyczny, tak żeby to gryzienie skupiło się na produkcie do tego przeznaczonym. Staraj się również podawać dziecku jak najwięcej twardych przekąsek np. surową marchewkę, orzechy, twarde jabłka.
Ważne jest, aby zwrócić uwagę na ten rodzaj zachowania i podjąć odpowiednie działania.
Jako specjalista integracji sensorycznej, zalecam rodzicom uważną obserwację zachowań swoich dzieci i konsultację z terapeutą, jeśli zaobserwują obgryzanie kredek czy paznokci. Ważne jest również zapewnienie dziecku wsparcia emocjonalnego i stworzenie mu bezpiecznego środowiska, w którym będzie mogło rozwijać umiejętności regulacji emocji i stresu.
2. Choroba lokomocyjna
Choroba lokomocyjna, znana również jako kinetozą, to zaburzenie ruchu, które często jest wynikiem problemów z integracją sensoryczną. Integracja sensoryczna to zdolność mózgu do przetwarzania informacji pochodzących z różnych zmysłów, takich jak wzrok, słuch, dotyk czy równowaga. Gdy ta zdolność jest zaburzona, np. podczas podróży samochodem, statkiem czy samolotem, może wystąpić uczucie nudności, zawrotów głowy, bólu brzucha czy wymiotów – czyli właśnie objawy choroby lokomocyjnej.
U dzieci zaburzenia integracji sensorycznej mogą prowadzić do trudności w przetwarzaniu bodźców z otoczenia, co w rezultacie może wpływać na ich umiejętność poruszania się i orientacji przestrzennej. Dlatego dzieci z problemami sensorycznymi mogą być bardziej podatne na chorobę lokomocyjną podczas podróży.
Jak można pomóc dziecku z chorobą lokomocyjną? Po pierwsze, warto skonsultować się z terapeutą zajmującym się integracją sensoryczną, który pomoże zidentyfikować problemy sensoryczne i dostosować odpowiednie techniki terapeutyczne. Istnieją także różne metody i ćwiczenia, które mogą pomóc w poprawie zdolności integracji sensorycznej u dziecka, co z kolei może zmniejszyć podatność na chorobę lokomocyjną.
Ważne jest również dbanie o komfort dziecka podczas podróży – unikanie ciężkich posiłków przed podróżą, zapewnienie odpowiedniej wentylacji, unikanie czytania czy używania urządzeń elektronicznych w czasie podróży itp.
Pamiętajmy, że zaburzenia integracji sensorycznej nie są nieuleczalne, a odpowiednie wsparcie i terapia mogą pomóc dziecku radzić sobie z trudnościami związanymi z chorobą lokomocyjną. Warto zwracać uwagę na sygnały wysyłane przez nasze dzieci i odpowiednio reagować, aby zapewnić im jak najlepsze warunki rozwoju i funkcjonowania.
3. Nieprawidłowe rozróżnienie kontrastu pomiędzy rzeczami jasnymi i ciemnymi
Zaburzenia integracji sensorycznej mogą manifestować się na różne sposoby u dzieci, a jednym z nich jest trudność w rozróżnianiu kontrastu pomiędzy rzeczami jasnymi i ciemnymi. W takiej sytuacji dziecko może mieć problem z właściwym przetwarzaniem informacji wzrokowych, co może negatywnie wpływać na jego codzienne funkcjonowanie.
Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej mogą mieć trudności z percepcją i interpretacją bodźców sensorycznych, co wpływa na ich zdolność do skutecznego radzenia sobie z otoczeniem. W przypadku problemów z rozróżnianiem kontrastu pomiędzy jasnymi i ciemnymi elementami, dziecko może mieć problem z np. poruszaniem się w przestrzeni, rozpoznawaniem obiektów czy nawet czytaniem.
Ważne jest, aby rodzice i opiekunowie wcześnie zauważyli te trudności i skonsultowali się z terapeutą integracji sensorycznej. Specjalista może pomóc dziecku w rozwijaniu umiejętności percepcji wzrokowej poprzez odpowiednie ćwiczenia i terapię. Dzięki regularnym sesjom terapeutycznym można poprawić zdolności dziecka do rozróżniania kontrastu pomiędzy jasnymi i ciemnymi elementami oraz wspierać jego rozwój sensoryczny.
Warto także dostosować otoczenie dziecka do jego potrzeb, eliminując zbędne bodźce, które mogą utrudniać mu funkcjonowanie. Dbanie o odpowiednie oświetlenie pomieszczeń, stosowanie kontrastowych kolorów czy unikanie zbyt wielu wzorów i tekstur może pomóc dziecku w lepszym rozróżnianiu elementów otoczenia.
4. Rysowanie kredkami z zza dużym naciskiem
Rysowanie kredkami jest jedną z powszechnych zabaw, które pomagają rozwijać zdolności motoryczne i artystyczne u dzieci. Jednakże niektóre dzieci mogą mieć trudności z rysowaniem z dużym naciskiem, co może być związane z zaburzeniami integracji sensorycznej, a dokładnie z czuciem głębokim. Dzieci z tym problemem mogą mieć trudności z kontrolowaniem siły, z jaką trzymają kredkę, co może wpływać na jakość ich rysunku. Mogą również odczuwać dyskomfort lub nieprzyjemne uczucia podczas rysowania, co może zniechęcać je do dalszego tworzenia.
Jeśli zauważasz, że Twoje dziecko ma trudności z rysowaniem, warto skonsultować się z terapeutą zajmującym się integracją sensoryczną. Specjalista ten będzie w stanie przeprowadzić ocenę sensoryczną i zaproponować odpowiednie metody terapeutyczne, które pomogą dziecku rozwijać umiejętności motoryczne i radzić sobie z trudnościami z rysowaniem.
Ważne jest, aby wspierać dziecko i pomagać mu rozwijać umiejętności w sposób dostosowany do jego potrzeb. Ćwiczenia sensoryczne, takie jak masaże rąk, wypełnianie paneli sensorycznych czy zabawy z różnymi teksturami mogą pomóc dziecku w regulacji bodźców sensorycznych i poprawie kontroli nad naciskiem podczas rysowania.
5. Brak odczucia bólu po upadku
Brak odczucia bólu może być zaburzeniem integracji sensorycznej, które wymaga uwagi i odpowiedniej terapii. Jest to sytuacja, w której dziecko nie reaguje na bodźce bólowe w sposób prawidłowy lub nie odczuwa bólu w ogóle. Może to prowadzić do poważnych konsekwencji, ponieważ ból jest naturalnym mechanizmem obronnym organizmu, informującym nas o potencjalnym zagrożeniu czy uszkodzeniu ciała.
Dlaczego niektóre dzieci nie odczuwają bólu? Przyczyny mogą być różne – od genetycznych predyspozycji po zaburzenia neurorozwojowe. W przypadku zaburzeń integracji sensorycznej, może występować problem z właściwym przetwarzaniem informacji sensorycznych, w tym także bodźców bólowych. Dziecko może mieć trudności z rozróżnianiem intensywności bólu, jego lokalizacją czy nawet zrozumieniem, co to jest ból.
Jakie mogą być objawy braku odczucia bólu u dziecka? Może się to przejawiać m.in. ignorowaniem uszkodzeń ciała, np. niezauważaniem skaleczeń, oparzeń czy siniaków, a także nadmiernym ryzykowaniem w zabawie czy aktywności fizycznej, ponieważ dziecko nie zdaje sobie sprawy z ewentualnych konsekwencji.
Jak można pomóc dziecku z brakiem odczucia bólu? Pierwszym krokiem jest diagnoza dokonana przez specjalistę integracji sensorycznej. Następnie konieczna jest terapia, która będzie obejmować odpowiednie ćwiczenia sensoryczne, aby pomóc dziecku w lepszym rozumieniu i reagowaniu na bodźce bólowe. Istotne jest również wsparcie rodziców w budowaniu świadomości dziecka na temat jego własnego ciała oraz konsekwencji braku odczucia bólu.
Warto pamiętać, że brak odczucia bólu to nie tylko wyzwanie dla samego dziecka, ale także dla całej rodziny i otoczenia. Dlatego kluczowe jest zrozumienie problemu i podjęcie odpowiednich działań terapeutycznych. Pamiętajmy, że z pomocą specjalisty integracji sensorycznej oraz zaangażowaniem rodziców, można skutecznie pomóc dziecku z brakiem odczucia bólu i poprawić jego jakość życia.
6. Chodzenie na palcach
Chodzenie na palcach to zachowanie, które często może być związane z zaburzeniami w układzie proprioceptywnym u dzieci. Układ proprioceptywny to system sensoryczny, który informuje nasz mózg o położeniu i ruchach naszego ciała. Dzięki niemu możemy bez problemu poruszać się i utrzymywać równowagę.
Kiedy dziecko chodzi na palcach, może to świadczyć o nieprawidłowym funkcjonowaniu układu proprioceptywnego. Może to być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak nadwrażliwość na bodźce sensoryczne, słaba integracja sensoryczna, czy napięcie mięśniowe. Chodzenie na palcach może być również objawem autyzmu lub innych zaburzeń rozwojowych.
Dlatego ważne jest, aby skonsultować się z terapeutą zajmującym się integracją sensoryczną, jeśli zauważysz u swojego dziecka takie zachowania. Specjalista będzie mógł przeprowadzić ocenę sensoryczną i zaproponować odpowiednie metody terapeutyczne, które pomogą poprawić funkcjonowanie układu proprioceptywnego.
Terapia integracji sensorycznej może obejmować różne techniki i ćwiczenia, które pomagają dziecku lepiej regulować bodźce sensoryczne i poprawić świadomość ciała. Dzięki regularnym sesjom terapeutycznym można zaobserwować postępy i zmiany w zachowaniu dziecka, w tym także w sposobie chodzenia.
Podsumowanie
Pamiętaj, że każde dziecko jest inne i objawy zaburzeń integracji sensorycznej mogą przejawiać się w różnorodny sposób. Jeśli zauważysz u swojego dziecka któreś z powyższych zachowań, warto skonsultować się z terapeutą zajmującym się integracją sensoryczną, który pomoże zdiagnozować problem i zaplanować odpowiednie interwencje terapeutyczne. Wczesna interwencja może znacząco poprawić jakość życia dziecka i pomóc mu lepiej funkcjonować w codziennym życiu.